Het is vandaag vijf jaar geleden dat deze website on-line werd gezet. In deze periode zijn 24 Engelstalige verhalen gepubliceerd, 21 Nederlandse en 8 Duitse. De verhalen uit de geschiedenis van de families Löwenhardt, De Leeuw, Ten Brink en Weijl zullen – mede dankzij archivering door de Koninklijke Bibliotheek – tot in lengte van dagen […]
De gezusters Zilverberg
Voor Nettie de Leeuw op haar 95e verjaardag Elise Zilverberg was jouw grootmoeder, al heb je haar nooit gekend. Ze overleed twee maanden voor jij werd geboren. Hermine Zilverberg was mijn overgrootmoeder en ik heb haar natuurlijk ook nooit gekend. Zo zijn we dus aan elkaar verwant, door de zussen Elise en Hermine. Maar niet […]
Mimi
Vandaag zou ze honderd zijn geworden, mijn moeder. Ze heeft niet meer dan 54 jaren geleefd, in de zomer van 1971 is Mimi de Leeuw overleden. Ze stierf vroegtijdig aan de kanker maar de echte doodsoorzaak was, met vertraging, ‘de oorlog’, het bijtende zuur van schuldgevoel en trauma. Kleinkinderen heeft ze nooit gekend. Dat zijn […]
De laatste Jood op het abattoir
Het ging heel snel. Overrompelend snel. Voor ze er erg in hadden waren de Joodse middenstanders van Dortmund de fuik van de naziterreur ingejaagd. Op 30 januari 1933 kwam Hitler aan de macht. Al in maart begon de anti-Joodse hetze. De historicus Knipping vertelt dat de Duitse Joden er nog geen idee van hadden dat […]
Het ‘Pas-Opkamp’ in mijn leven
We spreken van zo’n zestig jaar geleden. Ik ben acht jaar, tien misschien. In het nachtkastje op de slaapkamer van mijn ouders vind ik een geheimzinnig document. Het is een pak carbondoorslagen van getypte vellen. ‘Algemeene Politie Provincie Gelderland. Politieke Dienst’ staat gedrukt in de linkerbovenhoek.
Slagerij “De Concurrent”, 1937-41 & 1945-46
Het langst bewaarde beeld in mijn geheugen. De oudste herinnering: vader komt opgetogen vanuit de slagerij de woonkeuken binnen, een stuk papier in de hand naast zijn hoofd. Hij zwaait ermee, triomfantelijk bijna. Ik ben vijf jaar, het is december 1952.1 In mijn herinnering weet ik meteen waar het om gaat. Hij is eindelijk Nederlander! Staatsblad […]
Het imperium van de kippenjood
De Joodse begraafplaats in Dortmund-Wambel is netjes onderhouden. Het gras gemaaid, onkruid gewied. Op een zomerdag in juli 2010 bezoek ik voor het eerst in mijn leven het graf van overgrootmoeder Pauline Löwenhardt. Ze overleed in 1933 op hoge leeftijd. Dan dwaal ik over de begraafplaats en sta plots voor een grafsteen die me verbijstert. […]